Kaplar

Kaplardan maksat, içine sıvı veya katı maddeler konan şeylerdir. Kapların değişik durumları vardır.

1. Altın ve Gümüş Kapların Hükmü

Altın ve gümüşten yapılmış kapların kullanılması yister abdestte, ister su içmede, ister başka şeylerde olsun- haramdır. Ancak zaruret varsa; altın ve gümüşten yapılmış kaplardan başka bir kap da yoksa o takdirde kullanılabilir. Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur:

Sakın harir (ipekli) ve dibac (ipeklinin başka bir çeşidi) giymeyin. Altın ve gümüşten yapılmış kaplardan yeyip-içmeyin. Çünkü o kaplar ve ipekliler dünya da kâfirlerin, ahirette ise bizimdir.[1]

Bunların başka şeylerde kullanılmaları da giyecek ve yiyeceklerdeki kullanımlarına kıyas edilir. Bu haramlık hem erkek, hem de kadın için sözkonusudur; yani bu tür kapları kadın da erkek de kullanamaz. Bu kaplan edinmek de kullanmak gibi haramdır. Çünkü kullanılması haram olan şeyin, edinilmesi de caiz olmaz. Meselâ evi süslemek amacıyla bu kapların edinilmesi haramdır.

2. Altın ve Gümüş ile Yamalı Kapların Hükmü

İster az, ister çok olsun altınla yamalanmış kapların kullanılması her durumda haramdır. Gümüşle yamanmış kap, eğer süs için değil de ihti­yaç için edinilmişse caizdir. Eğer süsleme maksadıyla büyük bir yama yapılmışsa kullanılması haramdır. İhtiyaçtan ötürü yamalanmakla beraber

yama büyükse veya yama küçük olmakla beraber süs için yapılmışsa kullanılması mekruhtur. İhtiyaç nedeniyle gümüşten büyük bir yama yapılan kabın kullanılmasının caiz olduğunun delili şudur. Kasım el-Ahvel şöyle diyor: Enes b. Malik´in yanında Hz. Peygamber´in su kabını gördüm, gümüş ile yamanmıştı. Enes ´Bu kap ile Hz. Peygamber´e şu ka­dar zaman su verdim´ dedi.[2]

3- Kıymetli Madenlerden Yapılmış Diğer Kaplan Kullan­manın Hükmü

Elmas, inci, mercan gibi kıymetli madenlerden yapılmış kaplan kul­lanmak caizdir. Çünkü bunlar hakkında herhangibir yasak varid ol­mamıştır. Eşyada asıl olan ibahadır. Hakkında haram olduğuna dair bir delil bulunmayan herşey mubahtır.

4. Kâfirlerin Kaplarını Kullanmanın Hükmü

Kâfirlerin kaplarını kullanmak caizdir. Hz. Peygamber şöyle bu­yurmuştur:

Kâfirlerin kaplarını yıkayın ve onlarla yemek yeyin.[3]

Hz. Peygamber´in ´yıkayın´ emri istihbab içindir. Zira kâfirlerin bu kapları, haram olan içki veya domuz gibi şeylerde kullanmış olmaları mümkündür. Kâfirlerin kullandıkları elbise ve diğer eşyaların kullanılması da kaplann kullanılması gibi helâldir.

--------------------------------------------------------------------------------

[1] Buharî/5110; Müslim/2067, (Huzeyfe b. Yeman´dan)

[2] Buharî/5315

[3] Buharî/5161, (Ebu Sa´lebe´den)