Fıkıh Sayfası

Hicret.Org Fıkıh Sayfası, Nurulizah, Hidayet Güneşi, Fıkıh Kitapları

HİBEDE ÇOCUKLAR ARASINDA ADALETE RİAYET ETMEK

1585  Bir babanın çocuklarından bir kısmına hibede bulunup, diğerlerini hibeden mahrum etmesi caiz midir, değil midir? suali çerçevesinde ûlema farklı görüşler ortaya koymuştur. Şimdi bu konu ile ilgili olarak Hz. Numan İbn-i Beşir (ra)'dan rivayet edilen Hadis-i Şerifi zikredelim: "Babam bana bir köle hibe etmişti. Anam revaha kızı Amre babama: "- Bu hibeye sen Resûl-i Ekrem (sav)'i şahid etmedikçe inanmam" dedi. Bunun üzerine babam Resûlullah (sav)'in huzuruna çıkarak: "- Ya Resûlullah!.. Ben Amre bint-i Revaha'dan olan oğluma bir hediye verdim. Fakat Amre, bana sizi şahid tutmayı emreyledi" dedi. Resûl-i Ekrem (sav) bunun üzerine: "- Numan'a yaptığın hibe gibi, öbür çocuklarına da yaptın mı?" diye sordu. Babam Beşir: "- Hayır etmedim"

Tesbih Namazının Kılınışı

Bazı Nâfile Namazlar İnsan farz namazları noksansız edâ etmekle beraber, bunun dışında nâfile olan evvâbin, teheccüd , duhâ ve tesbih namazlarını da kılmaya gayret etmelidir. Çünkü, bunlarda sayılamayacak kadar büyük sevap ve hasene vardır. Bir hadis-i kudsîde Cenâb-ı Hak: "Kulum farzlarla benim azabımdan kurtulur, nâfilelerle de bana yaklaşır." buyuruyor Evvâbin Namazı Evvâbin namazında yüz hasene (ilâhî ihsan) vardır. Cenâb-ı Hakk bunun yetmişbeşini âhirette, yirmibeşini de dünyada verir. Binâenaleyh evvâbin kılmaya devam edenler mahşer sıkıntısı çekmezler. Evvâbin namazı akşam namazını müteâkip 6 rek'at olarak kılınır. Duhâ Namazı Duhâ namazında da yüz sevap vardır. Cenâb-ı Hakk bunun yetmişbeşini dünyada, yir

KAÇ ÇEŞİT ŞİRKET VARDIR?

1434 Hanefi fûkahası: "Şirket mahiyeti itibariyle önce ikiye ayrılır. Birincisi: Şirket-i Mülk (Mülk ortaklığı). İkincisi: Şirket-i Akid'dir. (Sözleşme, bağlantı ortaklığı). Şirket-i Mülk; herhangi bir sebeble iki kişinin malının karışması veya karıştırılması sonucu ortaya çıkar. Akid ortaklığı (Şirket-i Akd) ise; tarafların rızası sonucu, yani icap ve kabulle meydana gelir"(133) hükmünde müttefiktir.

geovisit();

İçki İçmenin Cezası

Haram olan içkilerden bahsederken bu konu mufassal bir şekilde izah edilmişti. Fakat cezalardan söz ederken -hızlı bir şekilde- içki iç­menin de cezasından bahsetmek istiyoruz. Böylece bu konu da cezalar arasındaki yerine oturmuş olur.

Her kim sarhoşluk verici birşey içerse -adı ne olursa olsun, hangi maddeden yapılmış olursa olsun- ona hadd cezası uygulanır. İçilen iç­kinin az olması durumu değiştirmez.

Rivayet edildiğine göre bir kişi Hz. Peygamber´e, arpadan ve mızr adı verilen bir içki ile bal´dan yapılan ve eî-bit denilen İçkinin hükmünü sormuş, Hz. Peygamber şöyîe buyurmuştur:

- Bu içki sarhoşluk verici midir?

- Evet!

Boşandıktan Sonra Geri Dönmek

1989 - Abdürrahim Fetvalarından: "Hülle için nikâhlanılan Hind'i, muhallil olan erkek boşamazsa, boşaması için baskı yapılamaz." (H.Ec. 1/43)
Açıklama: Kocası tarafından bir defada veya ayrı ayrı zamanlarda yekünü üçe ulaşan bir boşama ile ayrılan kadın, artık onunla evliliğini devam ettiremez. İddetini doldurduktan sonra yeni bir koca ile evlilik yapabilir. Bu evlilik, devamlı geçinmek üzere yapılmış olacağından, ikinci kocasına onu boşamak için bir zorlama yapmaya kimsenin hakkı olamaz. Şayet aralarında geçimsizlik olur da erkek kendiliğinden boşarsa, bu ayrılıktan dolayı üç âdet görecek kadar beklemek suretiyle iddetini tamamladıktan sonra ilk kocası ile yeni bir evlilik yapabilir.

Namaz Nasıl Kılınır

Namaz Nasıl Kılınır Namaz kılacak kimse, önce üzerinde ve namaz kılacağı yerde, namazın sahih olmasına engel olacak pislik cinsinden bir şeyin bulunmamasına dikkat eder. Abdest alır, Kıbleye döner. Kendini dünya düşüncelerinden mümkün mertebe çeker. Allâh'ın mânevî huzurunda olduğunu hatırından çıkarmaz. Kılacağı namaza kalbi ile niyet eder. Meselâ kılacağı sabah namazının sünneti ise: "Niyet ettim Allâh rızâsı için bugünkü sabah namazının sünnetini kılmaya" diye kalben niyet eder. Şâyet farzını kılacaksa: "Niyet ettim Allâh rızâsı için bu günün sabah namazının farzını kılmaya" diye kalben niyet eder. Eğer nâfile namaz kılacaksa, "Niyet ettim Allâh rızâsı için namaz kılmaya" diye kalben niyet eder. Sonra

Kabir Hayatı, Sorgu-Sual

1145 - Soru: Benim 28 yaşında bir oğlum Ankara Numune Hastanesi'nde öldü. Biz yok iken hastane defin etmiş. Şimdi bunun mezarının tapusu alınmayıp ve mezar da yaptırılamaz ise bir veya iki sene sonra başka birisi oraya gömülür, deniliyor. Tapusunu alıp yaptırmaya da bütçem müsait değil. Bu durumda ne yapmam gerekir?
Cevap: Dinimiz, gücünüzün yetmediği bir işle sizi mükellef tutmamıştır. Bu itibarla yapacağınız bir iş kalmamaktadır.
1146 - Soru: İnsan vefat ettiği zaman nelerden sorguya çekilecektir?
Cevap: İbadetlerinden. Yapması gerekli olan işleri yapmamak, yapılması haram olan şeyleri irtikap etmekten sual sorulacaktır.

KÖLE - CARİYE HUKUKU

Soru: "-Üniversite öğrencileri arasında; Müslüman olduğunu söyleyen, fakat İslam hukukunu tenkit eden kimseler vardır. Bazı solcu arkadaşlar; köle ve cariye statüsünde olan insanların durumunu öne çıkarıyor ve İslam fıkhını bu açıdan eleştiriyorlar. (..) Fakat köle ve cariye hukukunu; ne onlar, ne biz tam olarak bilemiyoruz. Bizim iddiamız şudur: "İslam'dan önce, yani cahiliye döneminde, kölelik ve cariyelik yaygındır. İlk Müslümanlardan bazıları, köle ve cariye statüsündedir. İslam'ın dini, bunu savaş hukuku ile sınırlı hale getirmiştir." (..) Erkeklerin köle, kadınların cariye olmasının, sebebi nedir? (..) İslam toplumunda hür bir erkeğin, herhangi bir cariye ile evlenmesi mümkün değil midir? Bunlar arasında nikah kıyı

ÖLDÜRME ÇEŞİTLERİ

1318 Ruhun çıkmasında müessir olan fiille "öldürme" denir.(173) Müessir fiilin tek tek sayılması mümkün olmadığı için, failin (öldürenin) durumu esas alınır. İmam-ı Azam Ebû Hanife (rha)'ye göre öldürme çeşitleri şunlardır:
  A) Kasden öldürme.
  B) Kasıd benzeriyle öldürme.
  C) Hataen (istemeyerek) öldürme.(174)

  Müteahhirûn ûlemanın öldürme çeşitlerini beyanı farklıdır. Şöyle ki;
  A) Kasden öldürme. 
  B) Kasıt benzeriyle öldürme.
  C) Hataen öldürme.
  D) Hata yerine sayılan öldürme.
  E) Tesebbüden (bir sebeble) öldürme.(175)

Satışta kar oranı

2435 - Behce Fetvalarından: "Müşteri şu kadar fiyata satın aldığı şeyin bedeline, kendi rızası ile, şu kadar (lira) zam vererek tekrar satın alsa arttırdığı bedel(in ödenmesi) lâzım olur." (H.Ec. 2/3)
Açıklama: Satıcı, pazarlık tamamlandıktan sonra, sattığı malı müşteriye fazlası ile verebilir veya satış bedelinde bir indirme yapabilir. Bu, bir nevi ikramdır. Müşteri de aldığı malın bedeline ilâve yapabilir. Satıcı da bunu kabul etse, satılan mal bu son fiyat üzerine satılmış olur. Ancak bu arttırmanın satışın yapıldığı mecliste ve mal mevcut iken yapılması şarttır.

Mâi mukayyed

Mai müstamel ile, hadesin izalesi (abdest, gusül) caiz ve sahih olmadığı gibi, asma ve hindiba yaprağı misilli nebattan ve esmer (meyve, tohum), çiçeklerden istihsal olunan sular ile dahi, hadesin izalesi sahih olmaz, zira ki, bu sular, mai mukayyeddir.

Mai mukayyed olmak için, nebat ve meyvelerden (sıkılma veya inbikten çekme) yolu ile, elde etmek ve budanmış asmada olduğu gibi, kendinden hâsıl olmak, arasında fark yoktur. (Kendinden hâsıl olanla, sıkılarak elde edilen bu gibi sular arasında fark yoktur.)

Mai mukayyed, aslî ve gayri aslî olur ve bunların hiç biri hadesin izalesine elverişli değildir. Kavun, karpuz ve asma, gül suları aslen, mai mukayyeddir.

Secde-i sehiv (yanılma secdesi)

Sücudis-sehiv terkibi, şeyin sebebine izafetidir (1). Maksut, secde cinsidir ki, secdeteyne şâmildir (2).

Bu bâbın mesaili, sehiv sücudunun hakikatine, sıfatı-şeriyyesine, şartına, sübutuna, keyfiyetine, hükmüne, mucibine, mahalline, sükutuna mütaâllik olmak üzere, çeşitlidir (3).

Sehv edene, sâhî diyeceğiz.

Sücudü-sehvin hakikati: İki secde ve tahiyyat ve selâmdan ibaret olup, namazda sehivden neşet eden, noksanın cabiridir. Cebr ve ikmal kesr ve noksanın cinsinden olmak, asl olup, babı hacta, malın methali olmak cihetiyle, onun noksanı, kan ile temin olmakta ve namazın noksanı, onda malın methali olmamak cihetiyle, yine namaz cinsinden olan şey ile temin olunmaktır.

TALAK'IN (BOŞAMANIN) HÜKMÜ

1162 Talak'ın hükmü; karı koca arasındaki ayrılığın "Talak-ı Ric'i" de, kadının iddet müddeti bitince, "Talak-ı Bain"de ise; derhal vukû bulmasıdır."(188) Şimdi "Talak-ı Ric'i" ve "Talak-ı Bain" üzerinde duralım.

Hidayet Parıltısı

Hidâyet, öyle bir güneştir ki onun nüfûz edemeyeceği hiçbir dehliz ve karanlık yoktur. Ancak bu güneşin ulaşmadığı tek yer vardır ki, o da istenmediği, zifiri karanlığın iyice çöktüğü yerdir. Bununla birlikte o, kendisini her mekâna takdîm eder. ....

Hidâyet, öyle bir güneştir ki onun nüfûz edemeyeceği hiçbir dehliz ve karanlık yoktur. Ancak bu güneşin ulaşmadığı tek yer vardır ki, o da istenmediği, zifiri karanlığın iyice çöktüğü yerdir. Bununla birlikte o, kendisini her mekâna takdîm eder. Hiç şüphesiz bu mekânlar, insanların gönülleridir. Eğer gönüller, hidâyet güneşinin huzmelerini ve altın renkli akislerini farkederlerse hangi şartlar altında olurlarsa olsunlar o yüce nûra doğru koşmaya başlarlar. Çünkü artık ebedî saâdeti keşfetmişlerdir. İşte bu hakîkatin yeni yaşanmış bir tezâhürü:

Kur'ân'da Hayat Buldum

Rehin

Rehin´in Tarifi

Rehin lugatta, hapsetmek anlamına gelir. Nitekim Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur;

Her nefis kazandığına karşılık olmak üzere bir rehindir (mahbustur).

(Müddessir/38)

Yani her nefis dünyada yaptıklarının hesabını vermedikçe, cennete, girmekten menedilmiştir. Rehin kelimesi, bazen sübut ve devamlılık mâ­nâsında da kullanılır.

Istılahta ise rehin akdine rehin denir ki aslolan da budur. Fakihler rehin kelimesini kullandıklarında geneljikle bunu, bazen de borçlunun alacaklıya güvence olarak verdiği malı kasdederler. Şu ayet-i kerime´de bu mânâda kullanılmıştır:

Eğer yolculukta olur kâtip de bulamazsanız, alınan rehin (yeterlidir). (Bakara/283)