Fıkıh Sayfası

Hicret.Org Fıkıh Sayfası, Nurulizah, Hidayet Güneşi, Fıkıh Kitapları

Soru: "-Çevremizde tarikat ehli olan ve şeyhlerini zamanın kutbu olarak değerlendiren Müslümanlar vardır. Bunların büyük bir çoğunluğu, üzerlerine farz olan ilimleri dahi tahsil etmemişlerdir. (..) Tarikat sohbetlerinin değişmeyen konusu keramettir. Her fırsatta, şeyhlerinin kerametlerini anlatırlar. (..) Tasavvufu ayrı bir din gibi değerlendiren kardeşlerimiz de vardır. Bunlar kerameti inkar etmektedirler. (..) Selefi olduğunu söyleyen bir kardeşimiz; "Keramet, Resul-i Ekrem (sav) hayatta iken, ashabında görülen harikulade hallerle sınırlıdır. Peygamberimizin (sav) vefatından sonra keramet olamaz" diyerek, değişik bir yorum getirmektedir. (..) Mucize ile keramet arasında münasebet nedir? Bunları birbirinden nasıl ayırabiliriz?"

Mehri misil, zevcenin - tesmiyesiz - kaderi mârûfunca, müstahak olduğu mehirdir ki, - akidle vâcip olduğu için - asıl olan odur (1).

Mehri müsemma, tarafların rızasına mebni, onun makamına kaim olandır ki, evvelden tâyin ve tesmiye olunduğu için, isimlenen mehir demektir.

Mehri misilde muteber olan, zevcenin baba tarafı akrabasından, bekâret, yaş, güzellik, ahlâk, çağ, akıl, ilim; edep, mâl gibi mergup evsafça, kendisine emsal olanların mehridir. Eğer babası cihetinden emsali yok ise beldesi ve asr ve zamanı ehlinden bulunan ecanibi akranının mehirlerine bakılır (2). Validesi cihetinden, emsâl itibar olunmaz. Meğer ki, valide dahi, peder kavminden ola: amca kızı gibi.

                                                       DİŞ KAPLATMAK

1 - Soru: Diş kaplatmak veya doldurma hususunda zamanımızın bazı din adamları, sınırsız bir müsaade verirken, bazı kimseler de hiç caiz olmayacağı tezini savunmakta! Bu görüşlerden hangisini seçmek gerekir?

Kefen Kefen; vefat eden müslümanın, sarılıp kabre konulduğu bezdir. Kefen; erkekler için, kamis, izar, lifâfe; kadınlar için ise, kamis, izar lifâfe, baş örtüsü ve göğüsler üzerine bağlanan bezden ibarettir. Kâfi miktarda bez bulunamayacak olursa, erkekler için izar ve lifâfe, kadınlar için de izar, lifâfe ve baş örtüsü kafi görülür. Bu kadar da bulanamazsa, cenâze bir beze sarılıp gömülür. Kefenin beyaz ve pamuk kumaştan olması efdaldir. Cenâze Nasıl Kefenlenir Cenâze, kamis ile boynundan ayağına kadar, izar ile de başından ayağına kadar kefenlenir. Lifâfe ile de baştan ayağına kadar sarılıp dürülür ve iki ucu bağlanır. Kefende, sol taraf sağ taraf üzerine dürülür. Cep ve yaka yapılmaz ve kenarları dikilmez. Kadınlarda;

1540 - Ali Efendi Fetvalarından: "Avcı, yemesi helâl bir ava, Besmele ile tüfenk atıp avı vursa, (avın bulunduğu tarafa hızla) yetişse ve fakat av, kesmeden önce ölmüş bulunsa, yemesi helâl olur" (H.Ec. 2/161)
Açıklama: Bu fetvada görüldüğü üzere avın helâl olması, birtakım şartlara bağlanmış bulunmaktadır. Bu hususta bir hükme varmadan önce, bahsi geçen kayıtlar üzerinde iyi düşünmeli ve ona göre hareket etmelidir. Şöyle ki:
a) Avlanan hayvanın yenilebilmesi, aslında helâl olmasına bağlıdır. Tavşan gibi.
b) Tüfenk atılırken besmele çekilmiş olmalıdır. Besmele kasten terkedilecek olursa, yenilmesi helâl olmaz.

1205 - Soru: Öşürü verilecek mahsulatın en az ne kadar olması lâzımdır?
Cevap: İmameyn, beş vesak (998.4 kg), yani yaklaşık olarak bir tonu bulunca öşür vermek gerekir, demişlerdir. İmam Azam Hazretleri, "Az veya çok olsun verilmesi gerekir" demektedir. İbn-i Abidin adlı eserin 2. cildinin 67. sayfasında İmam-ı Azam'ın içtihadı için "sahih olan budur" denilmektedir. İhtiyata uygun hareket etmek için az veya çok, yaş veya kuru her mahsulden öşür verilmelidir.
1206 - Soru: Öşür verilmesi gereken araziden çıkan mahsullerden alınacak öşür, hangi nisbetler üzerinden alınacaktır?

1617 - Soru : Nikahın nasıl yapılacağını tarif eden bir ayet ve hadis var mıdır? Varsa bize anlatır mısınız?
Cevap: Nikahın nasıl yapılacağı veya Peygamber Efendimiz'in (sav) nasıl nikah akdi yaptığı Buhari ve Müslim gibi muteber hadis kitaplarında mevcuttur. Önce nikahla ilgili bir hutbe irad edilir. Daha sonra tesbit edilen mehir üzerine ve şahitlerin huzurunda nikah akdi yapılır.
1618 - Soru: Nikahın rüknü kaçtır ve İslami esasa göre nikahın geçerliliği neye bağlıdır?

Ebu Bekr Sıddık (r.a.) şöyle anlatır:

Biz Mağarada iken başlarımızın üstünde (bizi aramağa gelen) müşriklerin ayaklarına baktım: "Ey Allah´ın Resulü! Bunlardan biri eğilip de iki ayağı hizasından baksa bizi muhakkak ayak hizasının altında görecektir" dedim. Allah Resulü (a.s.): Ey Ebu Bekr! Üçüncüsü Allah olan iki kişiyi ne zannediyorsun? buyurdu.
Sahih-i Müslim´deki hadis numarası: 4389

Ebu Saîd´in (r.a.) anlattığına göre:

Helâl ve Haram Olan Yiyecekler

Yiyeceklerin helâl ve haram olmasındaki asıl, şu ayetlerdir:

De ki: ´Bana inen vahiyde (Kur´an´da) yiyen bir kimse için yiyeceği şeyden -leş, kan, domuz eti veya Allah´tan başkasının adına bir fısk olarak boğazlanan müstesna- (sizin haram kıldıklarınızdan) haram edilmiş birşey bulamıyorum´. Bununla beraber kim çaresiz kalırsa (başkasının hakkına) tecavüz etmemek ve zaruret miktarını aşmamak şartıyla (bu istisna edilen haramlardan da yiyebilir). Şüphesiz ki rabbin çok bağışlayıcıdır, çok merhametlidir.

(En´âm/145)

Onlara tayyibâtı (temiz şeyleri) helâl, habis şeyleri de haram kılar.

(A´raf/157)

1831 Resûl-i Ekrem (sav) ve Hülâfa-i Raşidiyn döneminde tayin edilen kadıların; kazâ görevleri dışında İslâmı tebliğ etmek, fetvâ vermek ve emniyeti sağlamak gibi vazifeleri de yerine getirdikleri, mûteber kaynaklarda zikredilmiştir. Meselâ: Ebû Hureyre (ra) Bahreyn'de kadılık vazifesiyle birlikte emniyet (Ehdas, şurta) görevini de yürütmüştür. İmam-ı Serahsi; fetvâ veren kimselerin büyük çoğunluğunu kadıların teşkil ettiğini, bu sebeble kadılara "Müfti" de denildiğini kaydeder.(111) Esasen (Emeviler devrinde) Ömer b. Abdülaziz'in (rha) hilâfeti döneminde "Müfti" tayinine başlanılmıştır. Daha önce ayrıca müftilik diye bir vazife sözkonusu değildir. Resûl-i Ekrem (sav) döneminden, o tarihlere kadar kadı'lar; aslî görevlerinin

1953 - Behce Fetvalarından: "Müzakere-i talak veya gadap halinde, karısının babasına hitaben, kızını istemem, kime isterse varsın, dese talaka niyet etmedikçe ayrılmış olmaz" (H.Ec. 1/53)
Açıklama: Boşamada kullanılan kınai lafızlar üç çeşittir:
1- Boşamaya ihtimalleri olduğu gibi, koca tarafından vukuu bulan boşamak istemenin reddine de ihtimali bulunan lafızlardır: "Kalk, çık, git" lafızları gibi. Bunların, "Seni boşadım kalk, git" manasına ihtimali bulunduğu gibi, "Kalk, git de aramızdaki kavga bertaraf olsun" manasına olarak boşamayı reddetmeye de ihtimali vardır.

677 Kur'an-i Kerim'de: "Yeryüzünde sefere çiktiginiz zaman, eger kafirlerin size fenalik yapacaklarindan endise ederseniz, namazdan kisaltmanizda üzerinize bir vebal, yoktur. Süphesiz ki; kafirler sizin apaçik düsmaninizdir!.. Sen de içlerinde bulunup da kendilerine namaz kildirdigin vakit, onlardan bir kismi seninle birlikte dursun, silahlarini (yanlarina) alsinlar. Bu suretle secde ettikleri zaman da arka tarafinizda bulun (ub düsmana karsi dur) sunlar. (Bundan sonra) Henüz namazini kilmamis olan diger kismi gelip seninle beraber namazlarini kilsinlar ve onlar da itiyat tedbirlerini ve silahlarini alsinlar. O küfredenler arzu eder ki, siz silahlarinizdan ve esyanizdan âafil olasiniz da, üstünüze derhal bir baskin yapsinlar. Eger size yagmurdan bir eziyet olursa, yâhud has

694 - Soru: Ezanı işitip camiye gidemeyenler hemen namaza başlayabilirler mi? Söylenene göre kadın kılabilir, fakat erkekler kılamazmış. Doğru mu?
Cevap: Bu hüküm, beş vakit namaz için değil, cuma namazı için geçerlidir. Kendisine cuma namazı farz olan bir kimsenin mazereti olsa, hastalığı bulunsa cuma namazı kılınmadıkça öğle namazını kılması mekruhtur. (Büyük İslam İlmihali, Namazla ilgili bölüm 200. madde)
695 - Soru: Camimizin arkasındaki yol, bir metre derinliktedir. Cuma ve bayramlarda cemaatin oradan imama uyması sahih ve caiz olur mu?

(Sünen) sünnetin cem'idir. (Sünnet) lûgatte yol demektir ki, mutlak meslekten ibarettir. Hasene, yahut seyyie diye tavsif olunabilir. Netekim, Hadis-i Taberanîde vâki olmuştur. (Kim iyi bir yol (sünnet) a sülûk ederse o yolda gittiği müddetçe hayatında sevap kazanır, öldükten sonra da o iyilik yaşadıkça yine sevap kazanır. Kötü bir yol icat ederse sağlığında onun günahını yüklendiği gibi, öldükten sonra da o kötülük yaşadığı müddetçe ondan günah kazanmaya devam eder.)

İstılahta sünnet: Dinde (farz ve vacip olmayarak) muvazabet üzere, meslûkü tarikattir.

Soru: "Üniversite öğrencileri arasında; Müslüman olduğunu söyleyen, fakat İslam hukukunu tenkit eden kimseler vardır. Bazı solcu arkadaşlar; köle ve cariye statüsünde olan insanların durumunu öne çıkarıyor ve İslam fıkhını bu açıdan eleştiriyorlar. (...) Fakat köle ve cariye hukukunu; ne onlar. ne biz tam olarak bilemiyoruz. Bizim iddiamız şudur: "İslamdan önce, yani cahiliye döneminde, kölelik ve cariyelik yaygındır. İlk Müslümanlardan bazıları, köle ve cariye statüsündedir. İslam'ın dini, bunu savaş hukuku ile sınırlı hale getirmiştir."(...) Erkeklerin köle, kadınların cariye olmasının, sebebi nedir?(...) İslam toplumunda hür bir erkeğin, herhangi bir cariye ile evlenmesi mümkün değil midir? Bunlar arasında nikah kıyıla